واقعیت گسترده
مقدمه
برخی از قدیمی ترین آرزوهای بشر در حال محق شدن است. دیگر رویا دیدن مخصوص لحظات خواب نیست، بلکه شما می توانید سرحال و قبراق و وسط یک روز کاری، در دنیای رویایی سیر کنید و حتی برای این کار به شما پول پرداخت کنند. صحبت از چیزی است که با نام واقعیت مجازی به زندگی ما وارد شد و با گذشت زمان و اضافه شدن امکانات بیشتر، نام های جدیدی پیدا کرد و بالاخره امروز با نام واقعیت گسترده شناخته می شود. نزدیکترین اتحادی که بشر تاکنون میان مجاز و واقعیت دیده است. شاید بهتر باشد کمی بیشتر با این مفهوم مدرن و جذاب آشنا شویم.
واقعیت گسترده چیست؟
واقعیت گسترده یا واقعیت توسعه یافته به محیطهایی گفته می شود که ترکیبی از واقعیت و دنیای مجازی است و شامل کامپیوتر و گجت ها و تجهیزات جانبی بوده و تعامل بین انسان و تجهیزات را برقرار می کند. این لغت اخیرا وارد فرهنگ لغات فنی شده و عملا چتری است که کلیه مفاهیم قبلی در این حوزه را در بر می گیرد. به عبارت دیگر، کلیه شبیه سازی ها مثل شبیه ساز پرواز، گروهی از بازی های سه بعدی، عینک های واقعیت مجازی و هرچیزی که به نوعی ترکیبی از واقعیت و دنیای مجازی باشد را شامل می شود.
البته باید توجه داشت که مانند بسیاری از مفاهیم دیگر، در مرزهای سیستم ممکن اختلاف نظرهایی در مورد اینکه یک پدیده خاصی شامل این مفهوم می شود یا نه وجود داشته باشد. مثلا ممکن است گروهی حتی نمایش عکس های مناظر بر روی نمایشگر را بخشی از واقعیت گسترده قلمداد کنند ولی عموما واقعیت گسترده بسیار پیچیده تر و کامل تر از موارد این چنینی است.
انواع واقعیت گسترده چیست؟
سه گروه اصلی زیر مجموعه واقعیت گسترده عبارتند از واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و واقعیت مرکب. این سه گروه، مفاهیمی هستند که تا این لحظه به دنیای تکنولوژی وارد شده اند و ممکن است که در آینده نیز مفاهیم جدیدی در این حوزه وارد شوند که آنها نیز زیر مجموعه واقعیت گسترده قرار خواهند گرفت.
تفاوت بین واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و واقعیت مرکب چیست؟
در واقعیت مجازی (virtual reality) تلاش داریم تا در فضای مجازی و غیر حقیقی، یک تجربه مشابه تجربه واقعی را به کاربر ارائه دهیم و یک محیط شبیه‌سازی شده را با استفاده از کامپیوتر ایجاد می کرده و پاره از اتفاقات را در این محیط رقم بزنیم. در این شیوه تلاش می کنیم با استفاده از تجهیزات جانبی، تا حد ممکن کاربر تجربه واقعی تری در این فضای شبیه سازی شده داشته باشد؛ مثلا استفاده از عینک های سه بعدی و تجهیزاتی که حس حرکت، تجربه صوتی مشابه واقعیت را تداعی می کنند. البته ضرورتی ندارد که حتما با عینک های سه بعدی وارد دنیای واقعیت مجازی شویم و می توانیم این تجربه از طریق نمایشگرهای کامپیوترمان داشته باشیم.
در واقعیت افزوده (augmented reality)، دیگر محیط شبیه سازی شده و مجازی نمی سازیم، بلکه محور فعالیت ما در محیط واقعی است و ما المانها و اطلاعات جدیدی را به محیط واقعی اضافه می کنیم. مثلا بازی های موبایلی که با گرفتن دوربین به سمت قسمت های مختلف محیط، می توانید حیوانات مختلف را مشاهده کنید و یا اپلیکیشن هایی که با گرفتن دوربین موبایل بر روی صفحات کتاب، پاره ای اطلاعات مرتبط را برایتان فراهم می کند از نمونه های واقعیت افزوده هستند.
در واقعیت مرکب (Mixed Reality) که به‌عنوان واقعیت هیبریدی هم نام‌برده می‌شود، دنیای دیجیتالی و دنیای واقعی به شکل هم زمان وجود دارند و می‌توانند در لحظه با یکدیگر تعامل داشته باشند. تفاوت این تکنولوژی با واقعیت افزوده در این است که در واقعیت مرکب، شما نیز می توانید با اشیای دیجیتالی تعامل داشته باشید و صرفا یک بیننده و مشاهده گر نیستید. مثلا با استفاده از تجهیزات واقعیت مرکب می توانید لوازم منزل یک برند خاص را (که تصاویر دیجیتالی آن ساخته شده است) به صورت مجازی در منزل خود چیدمان کرده و در صورت تمایل سفارش خرید آنها را بدهید.
کاربردهای واقعیت گسترده چیست؟
واقعیت گسترده کاربردهای زیادی در دنیای امروز پیدا کرده است. در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنیم:
-
آموزش خلبانی و شبیه ساز پرواز
-
شبیه سازی میدان جنگ
-
شبیه سازی آسمان و آموزش نجوم
-
نمایش قسمت های مختلف اندام بدن بر روی مخاطبان و آموزش آناتومی
-
جراجی رباتیک
-
موزه ها و نمایشگاه های مجازی
-
نمایش دقیق و 360 درجه محصولات در فروشگاه های مجازی
